Fast Food Nation [3/5]

Το διαφημιστικό tag line της ταινίας λέει πως η αλήθεια δεν καταπίνεται εύκολα. Και ένας από τους χαρακτήρες του «Fast Food Nation» ολοκληρώνει την εικόνα: «Αυτό το κρέας έχει σκατά!»... Βασισμένο σε ένα ρεπορταζιακής μορφής βιβλίο του Έρικ Σλόσερ (κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Διόπτρα), το οποίο πιθανότατα επηρέασε στη δημιουργία του ντοκιμαντέρ «Super Size Me», το νέο φιλμ του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ αποτελεί μια σαρκαστικότατη επίθεση ενάντια στην εκμετάλλευση του ανθρώπινου δυναμικού στις ΗΠΑ αλλά και στη junk διατροφή των μαζών. Και στις δύο περιπτώσεις, μιλάμε για κρέας! Ή μήπως για σκατά, τελικά;

Τρεις παράλληλες ιστορίες δημιουργούν έναν θεματικό άξονα και βασικό εχθρό για την αμερικανική κουλτούρα και την υγεία των πολιτών της: το fast food. Από τους Μεξικανούς που περνάνε παράνομα τα σύνορα για να «πλουτίσουν» (συγκριτικά με το ντόπιο μεροκάματό τους) εύκολα και γρήγορα, καταλήγοντας εργάτες σ’ ένα βιομηχανοποιημένο σφαγείο του Κολοράντο που παρασκευάζει κρέας για αλυσίδα «ταχυφαγείου», μέχρι τον υπεύθυνο marketing της εταιρείας που επισκέπτεται τις εγκαταστάσεις για να ελέγξει τις κατηγορίες ότι σερβίρουν σκατά στον κοσμάκη, αλλά και την άλλη οπτική των πιτσιρικάδων υπαλλήλων που αναπτύσσουν πολιτική συνείδηση και ονειρεύονται εξτρεμιστικές ενέργειες καθώς φτύνουν στο burger που θα καταβροχθίσει κάποιος πελάτης σε λίγα λεπτά, όλα συντελούν στη σκληρή απεικόνιση μιας Αμερικής που αγωνιά να ξυπνήσει, να ανατρέψει το σύστημα και να βάλει φρένο στην παχυσαρκία που φτάνει ως τον εγκέφαλο του μέσου πολίτη. Το αποτέλεσμα θυμίζει κάπου το πρόσφατο «Thank You for Smoking», με τη διαφορά ότι ο Λίνκλεϊτερ νοιάζεται λιγότερο για την κινηματογραφική φινέτσα και τη δομή της αφήγησής του. Εάν εκείνο ήταν ο προεκλογικός λόγος ενός Δημοκρατικού υποψηφίου, κομμένος και ραμμένος από έναν επαγγελματία του είδους, φορτωμένος με κονκάρδες, σλόγκαν και πολύχρωμα μπαλόνια, το «Fast Food Nation» θέλει να μοιάσει περισσότερο με την οργισμένη φωνή ενός αναρχοαυτόνομου που θα σε καλοπιάσει εξ αριστερών και θα σου τα πει τόσο λιανά έτσι ώστε να γίνει ο λόγος του κατανοητός ακόμη και από εκείνη την υπνωτισμένη στην αδράνειά της μερίδα των σημερινών teenagers, μιας γενιάς που ο Λίνκλεϊτερ δείχνει να συμπονά με συγκινητική αφέλεια. Ενίοτε και ενοχλητικά αφελώς...

Παρά τα κάποια σεναριακά προβλήματα (μην ξεχνάμε πως το βιβλίο καμία σχέση δεν είχε με fiction) και την πληθώρα χαρακτήρων που σε κάποιο ποσοστό απλά αιωρούνται (ώσπου να ρίξουν το δικό τους σόλο σε τούτο το ομαδικό πολιτικό λογύδριο), είναι δύσκολο να μην αναγνωρίσεις την τρυφερότητα του Λίνκλεϊτερ απέναντι στον άνθρωπο. Τον κάθε άνθρωπο που αντέχει ακόμη να διατηρεί το πνεύμα, την ψυχή και μια συνείδηση καθαρή στις ΗΠΑ του σήμερα, υπό μια εξολοθρευτική Κυβέρνηση που αντιμετωπίζει το λαό της σαν αναλώσιμη μάζα κρέατος. Είμαι σίγουρος πως αν τον καλούσαν για μια επίσκεψη στο Λευκό Οίκο, δε θα χρησιμοποιούσε το καζανάκι στην τουαλέτα τους.

Fast Food Nation [2006] / για την Athens Voice