Super Size Me [4/5]

Μερικές φορές πρέπει να ρισκάρεις τα πάντα αν θες να γίνεις διάσημος (και κατά συνέπεια και σχετικώς πλούσιος...). Κάπως έτσι πρέπει να σκέφτηκε ο 32χρονος τότε κύριος Μόργκαν Σπέρλοκ, ο οποίος σκαρφίστηκε να φτιάξει ένα ντοκιμαντέρ για τους Αμερικανούς, τον εγκληματικό τρόπο διατροφής και τα προβλήματα παχυσαρκίας τους. Έμπνευση για το φιλμ στάθηκε η περίπτωση δύο έφηβων κοριτσιών που μήνυσαν τα McDonald’s, καθιστώντας την γνωστή αλυσίδα fast-food ως υπεύθυνη για τα περιττά κιλά τους! Μέγα ατού του ευρηματικότατου ντοκιμαντέρ του; Ο Σπέρλοκ έθεσε εαυτόν μπροστά από την κάμερα και ως το τέλειο πειραματόζωο άρχισε να καταγράφει τις συνέπειες αυτού του τύπου διατροφής, καταναλώνοντας τρία γεύματα την ημέρα αποκλειστικά από τα μενού των McDonald’s. Για έναν ολόκληρο μήνα!

Ακούγεται απλοϊκό και πολύ χαζό - άρα αμερικάνικο. Κι όμως, το «Super Size Me» στέκει ως υπόδειγμα στο είδος του, κάπου ανάμεσα στο μαζοχιστικά ρεαλιστικό του ντοκουμέντου και τη μπόχα της τηλεοπτικών καταβολών trash θεματολογίας, μετριάζει σταδιακά τη ματαιοδοξία του δημιουργού του καθώς το «πείραμα» εξελίσσεται με τον πιο τραγικό τρόπο και τον μετατρέπει σε οσιομάρτυρα του happy meal, για να χλευάσει από ένα ολόκληρο έθνος μέχρι και την εξαγώγιμη μάστιγα - κουλτούρα του fast-food.

Πέραν της τρέλας που κουβαλάει, ο Σπέρλοκ έχει επίγνωση του τι ζητά το αδηφάγο κοινό και αυτό ακριβώς του προσφέρει. Όχι ένα μάτσο ιατρικών συμβουλών και κλινικά στεγνά αποτελέσματα ερευνών. Εδώ το επιστημονικό δεδομένο είναι το ίδιο του το σώμα. Το σώμα ενός απολύτως υγιούς ανθρώπου που υπό τη στενή παρακολούθηση μιας ιατρικής ομάδας ξεκινά κάτι φαινομενικά αστείο, μέχρι να πάρει τα πρώτα δείγματα εξετάσεων πέντε μέρες αργότερα. Από εκείνο το σημείο, ο θεατής ζει την πραγματική φρίκη, βλέποντας την υγεία του Σπέρλοκ να καταρρέει! Εκεί μιλάμε για ένα πρωτόγνωρο θέαμα θρίλερ, όπου η αγωνία βασίζεται σε ρεαλιστικότατα ερωτήματα: Μέχρι που θα φτάσει η χοληστερίνη του; Θα αντέξει μέχρι τέλους το συκώτι του; Πόσο μπορεί να μεταλλαχθεί ένα ανθρώπινο σώμα, καταναλώνοντας junk γεύματα για τριάντα μόλις μέρες; Πόσα επιπλέον κιλά μπορεί να πάρει; Και πόσος χρόνος χρειάζεται για να επανέλθει στο φυσιολογική του κατάσταση ο οργανισμός; Όλα τα ερωτήματα βρίσκουν απάντηση και είναι τόσο αδυσώπητα αληθινή που κανείς δεν τόλμησε να στείλει αυτό τον άνθρωπο στα δικαστήρια για δυσφήμιση...

Δεν ξέρω αν θα ήθελα να δω κάτι εμπλουτισμένο με περισσότερες κοινωνικές, ιδεολογικές ή οικονομικές αιχμές. Και όσο διστακτικός κι αν στέκεσαι μπροστά στην καλλιτεχνική αξία του εγχειρήματος (με βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Sundance και υποψηφιότητα καλύτερου ντοκιμαντέρ στα φετινά Όσκαρ...), υπάρχουν στιγμές τόσο δυνατές που δε σου αφήνουν περιθώρια να σκεφτείς ή να κριτικάρεις. Και μόνο η εικόνα εξαναγκασμού του μπουκωμένου Σπέρλοκ, ο οποίος προσπαθεί να τελειώσει ένα super sized χάμπουργκερ με το στομάχι ήδη χάλια, για να καταλήξει να κάνει εμετό μπροστά στο φακό, αρκεί για να σου πει πως εμείς οι ίδιοι είμαστε εκείνοι που βάζουμε σημάδι και ανοίγουμε πυρ ενάντια στη ζωή και την υγεία μας. Κι αυτή η ταινία είναι ο καλύτερος τρόπος για να το διαπιστώσουμε. Από την πιο αστεία έως την πιο αηδιαστικά σοκαριστική πλευρά του θέματος. Του λείπει λίγο κέτσαπ; Δεν πειράζει. Όταν ξερνάς, όλα ίδια βγαίνουν...

Super Size Me [2004] / για την Athens Voice